Rynek w Krośnie to bijące serce miasta, którego historia sięga XIV wieku, kiedy to król Kazimierz Wielki nadał osadzie prawa miejskie. Ten średniowieczny plac targowy zachował swój oryginalny układ urbanistyczny i do dziś stanowi centrum życia społecznego i kulturalnego miasta.

Otoczony pięknymi kamienicami z różnych epok, krośnieński rynek zachwyca swoją autentycznością i klimatem. Szczególną uwagę zwracają renesansowe kamienice z podcieniami, które niegdyś służyły kupcom jako miejsce handlu. Według lokalnych przekazów, w czasach świetności miasta przez Krosno przebiegał szlak handlowy łączący Węgry z Polską, a na rynku handlowano węgierskim winem, które przechowywano w rozległych piwnicach pod kamienicami.

Dominantą rynku jest ratusz, którego historia jest równie fascynująca co burzliwa. Obecny budynek powstał w XIX wieku na miejscu wcześniejszej budowli, która spłonęła podczas jednego z licznych pożarów nawiedzających miasto. Według lokalnej legendy, w podziemiach ratusza ukryto skarb, który miał zabezpieczyć miasto na wypadek najazdu wrogów. Choć skarbu nigdy nie odnaleziono, opowieść ta rozbudza wyobraźnię odwiedzających.

Wokół rynku znajdują się liczne kawiarnie i restauracje, gdzie można odpocząć i skosztować regionalnych przysmaków. W ciepłe letnie wieczory rynek tętni życiem, a podczas cyklicznych wydarzeń kulturalnych, takich jak Festiwal Teatralny czy Zawody Balonowe, przyciąga tłumy mieszkańców i turystów.

Z rynkiem wiąże się także ciekawa historia związana z krośnieńskim zegarmistrzostwem. W XVI wieku miasto słynęło z produkcji zegarów wieżowych, a krośnieńscy zegarmistrzowie cieszyli się uznaniem w całej Rzeczypospolitej. Dziś o tej tradycji przypomina zegar na wieży ratuszowej, który wybija godziny niezmiennie od ponad stu lat.

Warto zwrócić uwagę na gotycką farę, której sylwetka góruje nad rynkiem. Kościół parafialny wzniesiony w XIV wieku i przebudowany w XVII stuleciu kryje w sobie prawdziwe skarby sztuki sakralnej - główny ołtarz z XVI wieku, barokowe stalle, nagrobki i rzeźby. Szczególnie cenna jest wczesnobarokowa kaplica zbudowana w latach 1647-1648 przez włoskiego architekta, słynąca z wyjątkowych sztukaterii. Według przekazów, podczas szwedzkiego potopu mieszkańcy ukryli w kościele najcenniejsze relikwie i kosztowności, dzięki czemu przetrwały one do naszych czasów.

Spacerując po rynku, warto zwrócić uwagę na detale architektoniczne zdobiące kamienice - portale, gzymsy, obramienia okien - które świadczą o bogactwie dawnych mieszkańców i ich guście artystycznym. Każda z kamienic ma swoją historię i tajemnice, które odkrywać można podczas spaceru z przewodnikiem lub korzystając z dostępnych materiałów informacyjnych.

Krosno to nie tylko piękne zabytki i malownicze krajobrazy, ale przede wszystkim miasto o bogatych tradycjach rzemieślniczych, szczególnie związanych ze szklarstwem. Ta wyjątkowa spuścizna jest kultywowana i prezentowana w dwóch fascynujących muzeach: Centrum Dziedzictwa Szkła oraz Muzeum Rzemiosła.

Centrum Dziedzictwa Szkła w Krośnie to miejsce absolutnie wyjątkowe na mapie Polski. Zlokalizowane przy ulicy Blich 2, w bezpośrednim sąsiedztwie rynku, stanowi interaktywne muzeum prezentujące historię i techniki produkcji szkła, które od wieków stanowi o tożsamości miasta. Według historycznych źródeł, tradycje szklarskie w Krośnie sięgają XIV wieku, kiedy to pierwsi rzemieślnicy zaczęli wytwarzać szklane naczynia i witraże na potrzeby kościołów i zamożnych mieszczan.

Największą atrakcją Centrum są pokazy hutnicze, podczas których można obserwować mistrzów szklarstwa przy pracy. Rozgrzane do czerwoności szkło formowane zręcznymi ruchami w piękne naczynia i ozdoby to widok, który zapiera dech w piersiach. Według relacji zwiedzających, obserwowanie procesu wydmuchiwania szkła należy do najbardziej fascynujących doświadczeń, jakie oferuje Krosno. Co ciekawe, niektórzy hutnicy pracujący w Centrum są przedstawicielami rodzin, które zajmują się szklarstwem od pokoleń, a ich umiejętności przekazywane są z ojca na syna.

W galerii szkła artystycznego i użytkowego można podziwiać zarówno historyczne wyroby, jak i współczesne dzieła sztuki. Szczególnie cenna jest kolekcja lamp naftowych, przypominająca o innym ważnym wynalazku związanym z regionem - lampie naftowej skonstruowanej przez Ignacego Łukasiewicza. Według lokalnej legendy, pierwsza lampa naftowa zapłonęła właśnie w Krośnie, oświetlając aptekę, w której pracował wynalazca.

W okresie letnim na zewnętrznej ścianie budynku Centrum prezentowane są spektakularne pokazy mappingu 3D, które w niesamowity sposób łączą historię szklarstwa z nowoczesnymi technologiami multimedialnymi. Te nocne widowiska przyciągają tłumy widzów i stanowią jedną z najbardziej innowacyjnych atrakcji turystycznych w regionie.

Zaledwie kilka kroków od Centrum Dziedzictwa Szkła, przy ulicy Piłsudskiego 19, mieści się Muzeum Rzemiosła, które dopełnia obraz bogatych tradycji rękodzielniczych Krosna. Muzeum zlokalizowane jest w zabytkowej kamienicy z przełomu XIX i XX wieku, która sama w sobie stanowi cenny przykład architektury mieszczańskiej.

W muzeum można poznać historię krośnieńskich cechów rzemieślniczych, które od średniowiecza kształtowały gospodarcze i kulturalne oblicze miasta. Już w połowie XV wieku w Krośnie działały cechy piekarzy, krawców, szewców, kowali, sukienników i foluszników, a miasto stało się znaczącym ośrodkiem produkcji sukna i barchanu. Szczególnie interesująca jest rekonstrukcja dawnych warsztatów rzemieślniczych - szewskiego, krawieckiego, stolarskiego czy zegarmistrzowskiego, gdzie można zobaczyć autentyczne narzędzia i wyroby.

Jednym z najbardziej fascynujących eksponatów jest działający warsztat tkacki, na którym podczas specjalnych pokazów można obserwować proces powstawania tkanin. Według relacji starszych mieszkańców, jeszcze w latach 50. XX wieku w wielu krośnieńskich domach można było usłyszeć charakterystyczny stukot krosien tkackich, od których według jednej z teorii miasto wzięło swoją nazwę.

Muzeum organizuje również warsztaty rękodzielnicze, podczas których można spróbować swoich sił w tradycyjnych technikach rzemieślniczych pod okiem doświadczonych instruktorów. Ta żywa lekcja historii pozwala nie tylko lepiej zrozumieć przeszłość, ale także docenić kunszt dawnych rzemieślników.

Dopełnieniem wizyty w Krośnie jest odkrycie jego kulturowego i przyrodniczego bogactwa, które prezentują Muzeum Podkarpackie oraz położony niedaleko miasta rezerwat przyrody Prządki.

Muzeum Podkarpackie w Krośnie, mieszczące się przy ulicy Piłsudskiego 16, to prawdziwa skarbnica wiedzy o regionie i jego przeszłości. Założone w 1954 roku, muzeum zajmuje zabytkowy gmach dawnego Kolegium Jezuickiego z XVII wieku, co dodaje mu szczególnego charakteru. Według lokalnych przekazów, podczas budowy kolegium natrafiono na pozostałości wcześniejszych budowli, co świadczy o długiej historii osadnictwa na tym terenie.

Muzeum słynie przede wszystkim z unikalnej kolekcji lamp naftowych, jednej z największych i najcenniejszych na świecie. Zbiór ten liczy ponad 4000 eksponatów i przedstawia ewolucję oświetlenia naftowego od momentu wynalezienia lampy przez Ignacego Łukasiewicza w połowie XIX wieku. Wśród eksponatów znajdują się zarówno proste lampy użytkowe, jak i prawdziwe dzieła sztuki wykonane przez najlepszych rzemieślników z całego świata. Szczególnie cenna jest lampa, która według przekazów należała do samego Łukasiewicza i była używana podczas pierwszej operacji przeprowadzonej przy świetle naftowym w szpitalu we Lwowie.

Poza kolekcją lamp, muzeum oferuje fascynujące wystawy archeologiczne, historyczne i etnograficzne. Szczególnie interesująca jest ekspozycja poświęcona kulturze ludowej regionu, prezentująca stroje, narzędzia i przedmioty codziennego użytku charakterystyczne dla Podkarpacia. Według etnografów, wiele elementów lokalnej kultury materialnej wykazuje wpływy słowackie i węgierskie, co świadczy o intensywnych kontaktach międzykulturowych na przestrzeni wieków.

W dziale archeologicznym można podziwiać znaleziska z okolicznych stanowisk, w tym unikalne artefakty z epoki brązu i żelaza. Według badań archeologicznych, tereny wokół Krosna były zamieszkane już w X-XI wieku, a najstarsze ślady osadnictwa sięgają nawet epoki kamienia. Te odkrycia rzucają nowe światło na prehistorię regionu i pokazują, jak ważnym ośrodkiem było Krosno na przestrzeni dziejów.

Dla miłośników przyrody i aktywnego wypoczynku obowiązkowym punktem programu jest wizyta w rezerwacie przyrody Prządki, położonym w odległości około 10 kilometrów od centrum Krosna, w pobliżu miejscowości Korczyna. Ten niezwykły rezerwat geologiczny, utworzony w 1957 roku, chroni grupę malowniczych form skalnych, które według ludowej legendy są zamienionymi w kamień prządkami, które ośmieliły się prząść len w święto.

Formacje skalne w Prządkach, zbudowane z piaskowca ciężkowickiego, osiągają wysokość do 20 metrów i przybierają fantazyjne kształty, które pobudzają wyobraźnię. Miejscowa ludność nadała im nazwy takie jak 'Herszt', 'Baba', 'Zbój Madej' czy 'Prządka-Matka', dostrzegając w ich konturach postacie z lokalnych legend. Według geologów, te fascynujące formy powstały w wyniku selektywnego wietrzenia skał, trwającego miliony lat.

Rezerwat przecinają liczne szlaki turystyczne, które pozwalają podziwiać skały z różnych perspektyw. Szczególnie polecany jest czerwony szlak, który prowadzi przez najbardziej malownicze zakątki rezerwatu. Z wyższych punktów roztaczają się przepiękne widoki na okoliczne wzgórza i doliny, a przy dobrej pogodzie można dostrzec nawet odległe szczyty Bieszczad.

Prządki są również popularnym miejscem wspinaczki skałkowej, oferując kilkadziesiąt dróg wspinaczkowych o różnym stopniu trudności. Według wspinaczy, piaskowiec ciężkowicki daje wyjątkowe możliwości wspinaczkowe, a sama wspinaczka w otoczeniu tak malowniczego krajobrazu stanowi niezapomniane przeżycie.

Warto wiedzieć, że w okolicy Prządek znajdują się również inne atrakcje przyrodnicze i kulturowe, takie jak ruiny zamku Kamieniec w Odrzykoniu czy rezerwat Kretówki, chroniący naturalne stanowisko cisa. Te miejsca, wraz z samym Krosnem, tworzą bogatą ofertę turystyczną, która przyciąga zarówno miłośników historii i kultury, jak i entuzjastów aktywnego wypoczynku na łonie natury.