Naszą przygodę w Sandomierzu rozpoczniemy od miejsca, które przeniesie nas w samo serce historii miasta - Podziemnej Trasy Turystycznej. To fascynująca podróż w czasie, która pozwoli nam odkryć tajemnice ukryte pod powierzchnią Starego Miasta. Trasa o długości 470 metrów prowadzi przez system dawnych piwnic i składów kupieckich, sięgających nawet 12 metrów pod poziom rynku. Wejście do podziemi znajduje się przy Rynku 10, a zwiedzanie odbywa się z przewodnikiem o pełnych godzinach. Bilety można nabyć na miejscu lub online, a ceny wahają się od 20 zł za bilet ulgowy do 24 zł za normalny (stan na sierpień 2023). Podczas około 40-minutowej wycieczki poznamy fascynującą historię miasta, legendy związane z podziemiami oraz ich rolę w życiu dawnych mieszkańców Sandomierza. Warto pamiętać o ciepłej odzieży, gdyż temperatura w podziemiach jest znacznie niższa niż na powierzchni. To atrakcja odpowiednia dla całej rodziny, jednak ze względu na schody i wąskie przejścia, może być trudno dostępna dla osób z ograniczoną sprawnością ruchową.

Po wyjściu na powierzchnię, kierujemy się w stronę Zamku Królewskiego w Sandomierzu, który góruje nad miastem przy ulicy Zamkowej 12. Ta imponująca budowla, choć w dużej mierze zrekonstruowana, kryje w sobie fascynujące muzeum. Zamek jest otwarty dla zwiedzających od wtorku do niedzieli, a bilety wstępu kosztują od 10 do 15 zł (aktualne ceny warto sprawdzić na oficjalnej stronie muzeum). W muzeum zobaczymy ekspozycje archeologiczne, historyczne i etnograficzne, które przybliżą nam dzieje Sandomierza i regionu od czasów najdawniejszych po współczesność. Szczególnie interesująca jest kolekcja średniowiecznych kafli piecowych oraz zbiór militariów. Z dziedzińca zamkowego roztacza się piękny widok na dolinę Wisły, który warto uwiecznić na fotografii.

Następnym punktem naszej wyprawy jest Brama Opatowska - symbol Sandomierza i jedyna zachowana brama miejska. Znajduje się ona przy ulicy Opatowskiej 40 i jest dostępna do zwiedzania codziennie. Wejście na 30-metrową wieżę to nie lada wyzwanie (ponad 100 schodów), ale widok z tarasu widokowego na panoramę miasta i okolicy wynagrodzi każdy wysiłek. Bilety kosztują 12 zł za normalny i 10 zł za ulgowy (stan na sierpień 2023). Na poszczególnych piętrach bramy znajdują się interesujące ekspozycje dotyczące historii miasta i regionu. To miejsce, które z pewnością zachwyci zarówno dorosłych, jak i dzieci, oferując nie tylko piękne widoki, ale także lekcję historii w nietypowej scenerii.

Po intensywnym zwiedzaniu historycznych budowli, czas na chwilę wytchnienia w otoczeniu natury. Zapraszamy Was do Wąwozu Królowej Jadwigi - jednego z najbardziej malowniczych miejsc w Sandomierzu. Ten głęboki na 10 metrów i długi na około 500 metrów wąwóz lessowy to prawdziwy cud natury w samym sercu miasta. Wejście do wąwozu znajduje się przy ulicy Świętej Królowej Jadwigi. Spacer wąwozem to nie tylko okazja do odpoczynku, ale także fascynująca lekcja geologii i przyrody. Ściany wąwozu, oplatane korzeniami drzew, tworzą niezwykłe formacje, które zachwycą zarówno dorosłych, jak i dzieci. Wąwóz jest dostępny przez cały rok i nie wymaga biletu wstępu, jednak warto pamiętać o odpowiednim obuwiu, szczególnie po deszczu, gdy ścieżki mogą być śliskie. To idealne miejsce na rodzinny piknik lub spokojny spacer z dala od miejskiego zgiełku.

Po relaksie w naturze, wracamy do centrum miasta, by odwiedzić Muzeum Okręgowe w Sandomierzu, mieszczące się w Zamku Królewskim przy ulicy Zamkowej 12. Muzeum oferuje bogactwo eksponatów przedstawiających historię miasta i regionu od czasów prehistorycznych po współczesność. Szczególnie interesująca jest kolekcja sztuki sakralnej, w tym unikatowe gotyckie obrazy i rzeźby. Muzeum jest czynne od wtorku do niedzieli, a bilety kosztują od 10 do 15 zł (aktualne ceny warto sprawdzić na oficjalnej stronie muzeum). Dla rodzin z dziećmi muzeum przygotowało specjalne trasy zwiedzania i interaktywne ekspozycje, które w przystępny sposób przybliżają historię regionu najmłodszym zwiedzającym.

Naszą podróż przez kulturę i historię Sandomierza zakończymy wizytą w Bazylice katedralnej pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny, która znajduje się przy ulicy Katedralnej 1. Ta gotycka świątynia, wzniesiona w XIV wieku, zachwyca nie tylko swoją architekturą, ale także bogatym wystrojem wnętrza. Szczególną uwagę zwracają bizantyjsko-ruskie freski zdobiące prezbiterium, unikatowe w skali kraju. Bazylika jest otwarta dla zwiedzających codziennie, poza godzinami nabożeństw. Wstęp jest bezpłatny, ale warto skorzystać z audio przewodnika (płatny dodatkowo), który szczegółowo opowie o historii i symbolice tego wyjątkowego miejsca. Dla rodzin z dziećmi przygotowano specjalne karty pracy, które w formie zabawy przybliżają symbolikę i historię katedry.

Warto pamiętać, że wszystkie wymienione atrakcje znajdują się w obrębie Starego Miasta, w niewielkiej odległości od siebie, co ułatwia zwiedzanie nawet z małymi dziećmi. Między poszczególnymi punktami programu można zrobić przerwę na posiłek w jednej z licznych restauracji na Rynku lub w przytulnych kawiarniach ukrytych w zabytkowych kamieniczkach. Dla najmłodszych turystów polecamy również wizytę w lokalnych lodziarniach, serwujących pyszne, domowe lody - idealną przekąskę w trakcie zwiedzania.

Planując wycieczkę do Sandomierza, warto wziąć pod uwagę kilka praktycznych wskazówek, które pomogą uczynić Wasz pobyt jeszcze bardziej komfortowym i niezapomnianym. Przede wszystkim, najlepszym czasem na odwiedziny miasta jest okres od maja do września, gdy pogoda sprzyja spacerom i zwiedzaniu. W tym czasie odbywają się również liczne festiwale i wydarzenia kulturalne, które dodatkowo uatrakcyjnią Wasz pobyt.

Jeśli chodzi o transport, do Sandomierza najłatwiej dotrzeć samochodem lub autobusem. Miasto nie posiada własnego lotniska, ale najbliższe porty lotnicze znajdują się w Rzeszowie (około 100 km) i Lublinie (około 120 km). Dla podróżujących pociągiem, najbliższa stacja kolejowa to Sandomierz, skąd do centrum miasta można dotrzeć autobusem miejskim lub taksówką.

Zakwaterowanie w Sandomierzu oferuje szeroki wybór opcji - od luksusowych hoteli po przytulne pensjonaty i apartamenty. Warto zarezerwować nocleg z wyprzedzeniem, szczególnie w sezonie letnim i podczas popularnych wydarzeń, takich jak Festiwal Filmów Niezwykłych czy Jarmark Jagielloński.

Dla rodzin z dziećmi polecamy zaplanowanie zwiedzania w tempie dostosowanym do najmłodszych. Wiele atrakcji, takich jak Podziemna Trasa Turystyczna czy Brama Opatowska, oferuje specjalne zniżki dla dzieci i młodzieży. Warto również rozważyć zakup Sandomierskiej Karty Turysty, która zapewnia zniżki do wielu atrakcji i muzeów.

Jeśli chcecie poznać miasto z innej perspektywy, polecamy skorzystanie z usług lokalnych przewodników lub wzięcie udziału w tematycznych wycieczkach, takich jak 'Sandomierskim szlakiem winnic' czy 'Śladami Ojca Mateusza'. To świetna okazja, by poznać mniej znane zakątki miasta i usłyszeć fascynujące historie i legendy.

Dla miłośników aktywnego wypoczynku, okolice Sandomierza oferują liczne szlaki rowerowe i piesze. Warto wypożyczyć rower i wybrać się na wycieczkę do pobliskich Gór Pieprzowych lub wzdłuż malowniczego brzegu Wisły.

Pamiętajcie, że Sandomierz to nie tylko zabytki i muzea. To również miasto żywej kultury i sztuki. W sezonie letnim na Rynku i w okolicznych kawiarniach często odbywają się koncerty i przedstawienia plenerowe. Warto śledzić lokalny kalendarz wydarzeń, by nie przegapić ciekawych imprez kulturalnych.

Na koniec, nie zapomnijcie o lokalnych specjałach. Sandomierz słynie z doskonałych win produkowanych w okolicznych winnicach. Warto odwiedzić jedną z nich lub skosztować lokalnych trunków w restauracjach na Starym Mieście. Dla najmłodszych turystów polecamy wizytę w Świecie Ojca Mateusza - interaktywnej wystawie nawiązującej do popularnego serialu, która znajduje się przy Rynku 5.

Sandomierz to miasto, które zachwyca o każdej porze roku. Niezależnie od tego, czy wybierzecie się tu na weekendowy wypad, czy dłuższy pobyt, z pewnością znajdziecie coś dla siebie. Bogactwo historii, kultury i natury sprawia, że każdy dzień spędzony w tym uroczym mieście będzie pełen niezapomnianych wrażeń i odkryć. Życzymy Wam udanej podróży i niezapomnianych chwil w Sandomierzu!