Rozpocznijmy naszą podróż od jednego z najbardziej spektakularnych szlaków na Maderze - 'PR 1.2 Vereda do Pico Ruivo'. Ten szlak prowadzi na najwyższy szczyt wyspy, Pico Ruivo (1862 m n.p.m.), oferując zapierające dech w piersiach widoki na okoliczne góry i ocean. Trasa o długości około 5,6 km (w obie strony) jest umiarkowanie trudna, ale dostępna dla większości turystów. Warto wyruszyć wcześnie rano, aby uniknąć tłumów i mieć szansę na obserwację wschodu słońca. Szlak jest dobrze oznakowany i utrzymany, z licznymi miejscami odpoczynku po drodze. Wstęp na szlak jest płatny (3€ od osoby, stan na październik 2023), co warto wziąć pod uwagę planując wycieczkę.

Kolejnym niezwykłym szlakiem jest 'PR8 Vereda da Ponta de São Lourenço', który prowadzi przez najbardziej wysunięty na wschód półwysep Madery. Ta trasa oferuje zupełnie inny krajobraz niż większość szlaków na wyspie - zamiast bujnej roślinności zobaczymy tu surowe, wulkaniczne formacje skalne i lazurowe wody oceanu. Szlak ma długość około 8 km (w obie strony) i jest umiarkowanie trudny, z licznymi podejściami i zejściami. Mimo to, jest to jedna z najpopularniejszych tras na wyspie, więc warto wyruszyć wcześnie rano, aby uniknąć tłumów i upału. Na trasie nie ma naturalnego cienia, dlatego koniecznie trzeba zabrać ze sobą nakrycie głowy, krem z filtrem i dużo wody.

Dla miłośników wodospadów i bujnej roślinności idealnym wyborem będzie 'PR6 Levada das 25 Fontes'. Ta malownicza trasa prowadzi wzdłuż starych kanałów irygacyjnych, zwanych lewadami, do spektakularnego wodospadu 25 Źródeł. Szlak ma długość około 11 km (w obie strony) i jest stosunkowo łatwy, choć niektóre odcinki mogą być śliskie. Po drodze można podziwiać bujną roślinność Madery i liczne mniejsze wodospady. Warto pamiętać, że trasa może być zatłoczona, szczególnie w szczycie sezonu turystycznego.

Dla tych, którzy szukają mniej uczęszczanych szlaków, polecamy 'Levada do Alecrim'. Ta spokojna trasa o długości około 8 km (w obie strony) prowadzi przez gęste lasy wawrzynowe i oferuje piękne widoki na dolinę. Szlak jest stosunkowo łatwy i idealny na rodzinny spacer. Na końcu trasy czeka na nas malowniczy wodospad, gdzie można odpocząć i zrobić piknik.

Jednym z najbardziej spektakularnych szlaków na Maderze, łączącym górskie widoki z panoramą oceanu, jest 'Vereda do Larano'. Ta trasa, biegnąca wzdłuż północno-wschodniego wybrzeża wyspy, oferuje niezapomniane widoki na strome klify i bezkresny ocean. Szlak ma długość około 13 km (w jedną stronę) i jest umiarkowanie trudny, z niektórymi eksponowanymi odcinkami. Trasa rozpoczyna się w Machico, a kończy w Porto da Cruz, co wymaga zaplanowania transportu powrotnego. Warto wyruszyć wcześnie rano, aby uniknąć upału i mieć więcej czasu na podziwianie widoków.

Dla tych, którzy preferują krótsze, ale równie malownicze trasy, idealnym wyborem będzie szlak prowadzący do 'Risco Waterfall'. Ten imponujący wodospad o wysokości około 100 metrów jest jednym z najwyższych na Maderze. Trasa do wodospadu ma długość około 3 km (w jedną stronę) i jest stosunkowo łatwa, co czyni ją idealną dla rodzin z dziećmi. Szlak prowadzi wzdłuż malowniczej lewady, oferując po drodze piękne widoki na góry i lasy. Warto połączyć tę wycieczkę z wizytą na szlaku 25 Fontes, gdyż oba szlaki mają wspólny punkt startowy.

Kolejnym niezwykłym szlakiem jest 'PR9 Levada do Caldeirão Verde'. Ta trasa o długości około 13 km (w obie strony) prowadzi przez bujne lasy wawrzynowe, wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Szlak jest umiarkowanie trudny, z kilkoma tunelami po drodze (warto zabrać latarkę!). Celem wędrówki jest spektakularny wodospad Caldeirão Verde, otoczony wysokimi, pokrytymi mchem ścianami skalnymi. Trasa oferuje niesamowite widoki na dolinę i góry, a także okazję do obserwacji unikalnej flory Madery.

Dla tych, którzy szukają dłuższej i bardziej wymagającej trasy, polecamy 'PR10 Levada do Furado - Ribeiro Frio - Portela'. Ten szlak o długości około 11 km (w jedną stronę) prowadzi przez malownicze lasy, oferując piękne widoki na dolinę i góry. Trasa jest dość wymagająca, z kilkoma stromymi podejściami i zejściami. Po drodze można zobaczyć tradycyjne maderskie domy i ogrody, a także podziwiać bogatą florę i faunę wyspy. Warto pamiętać, że ze względu na długość trasy, należy zaplanować transport powrotny z Porteli.

Dla poszukiwaczy prawdziwych wyzwań, Madera oferuje kilka bardziej wymagających szlaków. Jednym z nich jest 'PR17 Pinaculo e Folhadal', trasa o długości około 14 km (w obie strony), która prowadzi przez jedne z najdzikszych terenów wyspy. Szlak rozpoczyna się w Encumeada i prowadzi przez gęste lasy, oferując po drodze spektakularne widoki na północne i południowe wybrzeże Madery. Trasa jest dość wymagająca, z licznymi podejściami i zejściami, a także kilkoma eksponowanymi odcinkami. Warto zabrać ze sobą dobre buty trekkingowe, odpowiedni zapas wody i jedzenia oraz latarkę, gdyż na trasie znajduje się kilka długich tuneli.

Na koniec naszego przeglądu wróćmy do jednego z najbardziej znanych i lubianych miejsc na Maderze - 'Lagoa das 25 Fontes'. To malownicze jezioro, zasilane przez 25 źródeł spływających z pobliskich gór, jest celem wielu szlaków trekkingowych na wyspie. Najbardziej popularna trasa prowadząca do tego miejsca to wspomniana wcześniej PR6 Levada das 25 Fontes, ale dla bardziej doświadczonych trekkerów polecamy dłuższą i bardziej wymagającą trasę PR6.1, która rozpoczyna się w Paul da Serra i oferuje bardziej zróżnicowane krajobrazy.

Porównując wszystkie opisane szlaki, warto zwrócić uwagę na kilka aspektów:

1. Długość tras: od krótkich, 3-kilometrowych spacerów (jak trasa do Risco Waterfall), po długie, całodniowe wędrówki (PR17 Pinaculo e Folhadal - 14 km).
2. Trudność: od łatwych, rodzinnych tras (Levada do Alecrim), po wymagające szlaki dla doświadczonych trekkerów (PR17 Pinaculo e Folhadal).
3. Krajobraz: od gęstych lasów wawrzynowych (PR9 Levada do Caldeirão Verde), przez wysokogórskie szczyty (PR 1.2 Vereda do Pico Ruivo), po surowe, wulkaniczne formacje skalne (PR8 Vereda da Ponta de São Lourenço).
4. Popularność: niektóre szlaki, jak PR6 Levada das 25 Fontes czy PR8 Vereda da Ponta de São Lourenço, są bardzo popularne i mogą być zatłoczone, podczas gdy inne, jak Levada do Alecrim, oferują bardziej kameralne doświadczenie.
5. Udogodnienia: większość popularnych szlaków ma dobrze oznakowane trasy i miejsca odpoczynku, ale na bardziej odległych trasach trzeba być samowystarczalnym.

Niezależnie od wybranego szlaku, trekking na Maderze to niezapomniane doświadczenie, które pozwala odkryć prawdziwe piękno tej wyjątkowej wyspy. Pamiętajmy jednak o odpowiednim przygotowaniu - dobre buty, odpowiednia ilość wody i jedzenia, a także sprawdzenie prognozy pogody przed wyruszeniem na szlak to podstawa udanej i bezpiecznej wędrówki. Aktywny wypoczynek na Maderze to nie tylko okazja do podziwiania pięknych widoków, ale także szansa na bliskie spotkanie z unikalną przyrodą wyspy i jej bogatym dziedzictwem kulturowym.