Rezerwat Archeologiczny – Gród Piastowski w Gieczu to jedno z najważniejszych miejsc na mapie Szlaku Piastowskiego, które przenosi nas do czasów formowania się państwa polskiego. Położony w niewielkiej miejscowości Giecz, około 30 kilometrów na południowy wschód od Poznania, stanowi niezwykłe świadectwo potęgi pierwszych Piastów. Gród w Gieczu był jednym z głównych ośrodków administracyjnych i militarnych państwa Mieszka I i Bolesława Chrobrego, a jego znaczenie porównywalne było z Gnieznem i Poznaniem.

Archeolodzy odkryli tu pozostałości monumentalnej architektury kamiennej z X i XI wieku, w tym fundamenty jednego z najstarszych kościołów na ziemiach polskich oraz palatium książęcego. Szczególnie imponujące są zachowane fragmenty potężnych wałów obronnych, które niegdyś sięgały nawet 9 metrów wysokości i otaczały gród o powierzchni około 3,5 hektara. Według lokalnych legend, podziemne tunele miały łączyć gród w Gieczu z innymi ośrodkami piastowskimi, co miało umożliwiać władcom bezpieczną ucieczkę w razie zagrożenia.

Dziś w rezerwacie można podziwiać rekonstrukcje dawnych budowli, a także bogate zbiory archeologiczne prezentowane w pawilonie muzealnym. Wśród eksponatów znajdują się unikalne przedmioty codziennego użytku, biżuteria, broń oraz elementy uzbrojenia pochodzące z wczesnego średniowiecza. Szczególnie cenne są znaleziska związane z kulturą materialną elit piastowskich, które świadczą o dalekosiężnych kontaktach handlowych i politycznych pierwszych władców Polski.

Ciekawostką jest fakt, że podczas najazdu czeskiego księcia Brzetysława w 1038 roku, który spustoszył Wielkopolskę, mieszkańcy Giecza nie stawili oporu najeźdźcom, lecz w zamian za gwarancję bezpieczeństwa dobrowolnie przesiedlili się do Czech. Tam założyli osadę Hedčany (obecnie Hedčany w Czechach), która do dziś nosi ślady polskiego pochodzenia jej mieszkańców.

Rezerwat oferuje zwiedzającym nie tylko ekspozycje muzealne, ale również liczne wydarzenia edukacyjne i rekonstrukcje historyczne. Organizowane tu festyny archeologiczne pozwalają na żywy kontakt z historią – można zobaczyć pokazy dawnego rzemiosła, wziąć udział w warsztatach garncarskich czy tkackich, a nawet spróbować swoich sił w strzelaniu z łuku lub rzucaniu oszczepem. Dla najmłodszych przygotowano specjalne ścieżki edukacyjne i gry terenowe, które w przystępny sposób przybliżają wiedzę o życiu codziennym w czasach pierwszych Piastów. Koszt zwiedzania rezerwatu jest przystępny, co czyni go atrakcyjną opcją dla rodzin z dziećmi.

Gniezno, pierwsza stolica Polski i miejsce koronacji pierwszych królów, stanowi centralny punkt Szlaku Piastowskiego. To właśnie tutaj znajduje się Muzeum Początków Państwa Polskiego – nowoczesna placówka, która w interaktywny sposób prezentuje historię narodzin polskiej państwowości. Muzeum mieści się w nowoczesnym budynku przy ul. Kostrzewskiego 1, w bezpośrednim sąsiedztwie katedry gnieźnieńskiej – jednego z najważniejszych zabytków sakralnych w Polsce.

Ekspozycja muzeum podzielona jest na kilka stref tematycznych, które chronologicznie przedstawiają proces kształtowania się państwa Piastów. Zwiedzający mogą podziwiać rekonstrukcje osad z okresu wczesnego średniowiecza, makiety pierwszych grodów piastowskich oraz repliki insygniów królewskich. Szczególnie imponująca jest multimedialna prezentacja chrztu Polski, która w sugestywny sposób ukazuje znaczenie tego przełomowego wydarzenia dla dalszych losów kraju. Wśród eksponatów znajdują się cenne zabytki archeologiczne, w tym unikalne przedmioty związane z kulturą materialną elit piastowskich.

Muzeum słynie z innowacyjnego podejścia do prezentacji historii – zamiast tradycyjnych gablot z eksponatami, oferuje zwiedzającym immersyjne doświadczenie, angażujące wszystkie zmysły. Można tu usłyszeć odgłosy średniowiecznego grodu, poczuć zapach dymu z paleniska czy dotknąć replik dawnych narzędzi. Dla grup zorganizowanych i rodzin z dziećmi przygotowano specjalne programy edukacyjne, w tym lekcje muzealne i warsztaty rzemiosła średniowiecznego. Koszt zwiedzania muzeum jest umiarkowany, a oferta specjalna dla rodzin czyni go atrakcyjną propozycją na edukacyjną wycieczkę.

Niedaleko muzeum, na placu przy ul. Kanclerza Jana Łaskiego, znajduje się niezwykła atrakcja – Królik Woj Piastowski. Ta charakterystyczna rzeźba przedstawiająca antropomorficznego królika-wojownika w średniowiecznej zbroi stała się jednym z symboli współczesnego Gniezna i ulubioną atrakcją najmłodszych turystów. Figura nawiązuje do legendy o Piaście Kołodzieju i tajemniczych gościach, którzy według niektórych interpretacji mogli być przedstawiani jako króliki lub zające. Woj Piastowski to nie tylko ciekawostka turystyczna, ale także punkt, w którym rozpoczynają się liczne spacery tematyczne po mieście.

Warto wspomnieć, że w Gnieźnie znajduje się również Powiatowe Centrum Informacji Turystycznej prowadzone przez Organizację Turystyczną Szlak Piastowski. To miejsce, gdzie turyści mogą uzyskać szczegółowe informacje o wszystkich atrakcjach szlaku, zaopatrzyć się w mapy i przewodniki, a także zaplanować dalszą podróż. Centrum mieści się w dogodnej lokalizacji przy ul. Chrobrego 40/41, co czyni je idealnym punktem startowym do eksploracji miasta i całego szlaku.

Gniezno kryje w sobie wiele tajemnic i legend związanych z początkami państwa polskiego. Jedną z nich jest opowieść o Drzwiach Gnieźnieńskich – romańskim arcydziele sztuki odlewniczej, przedstawiającym sceny z życia św. Wojciecha. Według lokalnych przekazów, dotknięcie klamki tych drzwi ma przynosić szczęście i zapewniać powrót do Gniezna. Inna legenda mówi o podziemnym jeziorze pod Wzgórzem Lecha, na którym stoi katedra. Podobno w jego wodach odbija się złoty orzeł – symbol dynastii piastowskiej, widoczny tylko dla osób o czystym sercu.

Dla tych, którzy chcą zobaczyć najważniejsze zabytki Szlaku Piastowskiego w jednym miejscu, obowiązkowym punktem programu jest Skansen Miniatur Szlaku Piastowskiego w Pobiedziskach. Ta unikalna atrakcja, położona przy ul. Fabrycznej 68, prezentuje kolekcję ponad 30 miniatur najważniejszych budowli historycznych związanych z początkami państwa polskiego. Wszystkie makiety wykonane są w skali 1:20, co pozwala docenić detale architektoniczne i proporcje oryginalnych budowli.

Wśród eksponatów znajdują się miniatury katedry gnieźnieńskiej, poznańskiej i włocławskiej, zamków w Kórniku i Gołuchowie, pałacu w Rogalinie, a także rekonstrukcje nieistniejących już budowli, takich jak gród na Ostrowie Lednickim czy pierwotna zabudowa Ostrowa Tumskiego w Poznaniu. Każda miniatura opatrzona jest tablicą informacyjną, która przybliża historię danego obiektu i jego znaczenie dla polskiego dziedzictwa kulturowego.

Skansen jest szczególnie atrakcyjny dla rodzin z dziećmi, które mogą w przystępny sposób poznać historię Polski. Miniaturowe budowle rozmieszczone są wzdłuż malowniczych ścieżek, co sprawia, że zwiedzanie jest przyjemnym spacerem. Dla najmłodszych przygotowano specjalne gry terenowe i quizy, które w formie zabawy przekazują wiedzę historyczną. Koszt zwiedzania skansenu jest niewysoki, co czyni go dostępnym dla każdego budżetu.

Ciekawostką jest fakt, że wszystkie miniatury wykonane zostały przez lokalnych rzemieślników z tradycyjnych materiałów – drewna, kamienia i cegły – z dbałością o najdrobniejsze detale. Niektóre z nich posiadają ruchome elementy, co dodatkowo zwiększa ich atrakcyjność. Według lokalnej legendy, odwiedzenie wszystkich miniatur w skansenie przynosi szczęście i gwarantuje, że kiedyś zobaczy się wszystkie oryginalne budowle na Szlaku Piastowskim.

Planując podróż Szlakiem Piastowskim, warto skorzystać z pomocy Organizacji Turystycznej Szlak Piastowski, która prowadzi Powiatowe Centrum Informacji Turystycznej w Gnieźnie. Centrum oferuje kompleksową obsługę turystów – od udzielania informacji o atrakcjach i wydarzeniach kulturalnych, przez pomoc w rezerwacji noclegów, po organizację wycieczek z przewodnikiem. Dostępne są tu również materiały promocyjne, mapy i przewodniki, które ułatwią samodzielne zwiedzanie szlaku.

Szlak Piastowski można zwiedzać na różne sposoby – samochodem, rowerem, a nawet pieszo na wybranych odcinkach. Dla miłośników aktywnego wypoczynku przygotowano specjalne trasy rowerowe, które prowadzą przez najpiękniejsze zakątki Wielkopolski i Kujaw. Warto zaplanować co najmniej kilka dni na poznanie najważniejszych atrakcji szlaku, a jeszcze lepiej – tydzień, który pozwoli na spokojne zwiedzanie i pełne zanurzenie się w historii początków państwa polskiego.

Szlak Piastowski to nie tylko lekcja historii, ale także okazja do obcowania z pięknem przyrody i lokalną kulturą. Na trasie znajdują się malownicze jeziora, lasy i wzgórza morenowe, które tworzą urokliwy krajobraz. W miejscowościach położonych na szlaku można skosztować regionalnych specjałów kulinarnych, takich jak wielkopolski ser smażony czy rogale świętomarcińskie, a także wziąć udział w licznych festynach i rekonstrukcjach historycznych, które przybliżają życie codzienne w czasach pierwszych Piastów.

Podróż Szlakiem Piastowskim to fascynująca przygoda, która łączy edukację z rozrywką, historię z przyrodą, tradycję z nowoczesnością. To propozycja dla wszystkich, którzy chcą lepiej zrozumieć korzenie polskiej państwowości i tożsamości narodowej, odkrywając jednocześnie mniej znane, ale niezwykle urokliwe zakątki naszego kraju.