Lębork może poszczycić się jednymi z najlepiej zachowanych fragmentów średniowiecznych fortyfikacji w północnej Polsce. Mury obronne miasta, wzniesione między 1341 a 1363 rokiem, pierwotnie miały imponującą długość 1220 metrów i obejmowały 32 baszty i półbaszty, w tym charakterystyczne wieże narożne, dwie bramy oraz dwa mniejsze przejścia. Choć do naszych czasów przetrwały jedynie fragmenty tego potężnego systemu obronnego, nadal stanowią one fascynujący przykład średniowiecznej sztuki fortyfikacyjnej.

Jednym z najciekawszych zachowanych elementów dawnych umocnień jest Baszta nr 27, znajdująca się przy ulicy Basztowej. Ta charakterystyczna budowla, wzniesiona z czerwonej cegły, stanowiła ważny element systemu obronnego miasta. Jej masywna konstrukcja i strategiczne położenie pozwalały na skuteczną obronę przed potencjalnymi najeźdźcami. Baszta nr 27 jest świadectwem kunsztu średniowiecznych budowniczych i przypomina o czasach, gdy Lębork był ważnym ośrodkiem w państwie krzyżackim.

Nieopodal, również przy ulicy Basztowej, znajduje się prawdziwa perełka architektury obronnej - Baszta Bluszczowa. Ta narożna wieża, zbudowana około 1363 roku, zachowała się w swojej oryginalnej formie i stanowi niezwykle cenny element średniowiecznych fortyfikacji miasta. Nazwa baszty pochodzi od bluszczu, który przez wieki porastał jej mury, dodając konstrukcji malowniczego charakteru. Baszta Bluszczowa wyróżnia się na tle innych zachowanych elementów murów miejskich swoją wysokością i charakterystycznym kształtem. Jej wnętrze kryje ekspozycję poświęconą historii miasta i systemu obronnego.

Historia lęborskich fortyfikacji jest nierozerwalnie związana z dziejami samego miasta. Lębork otrzymał prawa miejskie w 1341 roku z rąk Krzyżaków, którzy uczynili z niego ważny punkt strategiczny w swoim państwie. Mury obronne i zamek krzyżacki miały chronić miasto przed wrogami zakonu, a jednocześnie demonstrować jego potęgę. W trakcie wojny trzynastoletniej (1454-1466) Lębork został zdobyty przez wojska polskiego króla Kazimierza Jagiellończyka, co stanowiło ważny moment w historii miasta.

Warto wspomnieć, że oprócz zachowanych baszt, w Lęborku można również podziwiać fragmenty murów obronnych w różnych częściach miasta. Spacerując śladami dawnych fortyfikacji, można wyobrazić sobie, jak wyglądało średniowieczne miasto otoczone potężnym pierścieniem murów. Dla miłośników historii i architektury obronnej, lęborskie fortyfikacje stanowią fascynującą lekcję historii zapisaną w cegle i kamieniu.

Lębork, choć historycznie związany z państwem krzyżackim, leży na pograniczu Kaszub - regionu o bogatej i unikatowej kulturze. Kaszubi, zachodniosłowiańska grupa etniczna, przez wieki kultywowali swoje tradycje, język i zwyczaje, tworząc fascynujące dziedzictwo kulturowe, które do dziś stanowi o wyjątkowości tego regionu. Choć sam Lębork nie jest uznawany za rdzennie kaszubskie miasto, jego bliskość geograficzna i historyczne związki z Kaszubami sprawiają, że elementy tej kultury są wyraźnie obecne w lokalnym krajobrazie kulturowym.

Jednym z najważniejszych ośrodków dokumentujących i promujących kulturę kaszubską w regionie jest Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko-Pomorskiej w Wejherowie, położone nieopodal Lęborka. Ta unikalna instytucja, mieszcząca się w zabytkowym pałacu, stanowi prawdziwą skarbnicę wiedzy o historii i kulturze Kaszub. Muzeum gromadzi imponującą kolekcję eksponatów związanych z kaszubskim piśmiennictwem, muzyką, sztuką ludową i rzemiosłem.

Wśród najcenniejszych zbiorów muzeum znajdują się rękopisy i pierwsze wydania dzieł kaszubskich pisarzy i poetów, w tym Floriana Ceynowy, uważanego za ojca kaszubskiego odrodzenia narodowego, oraz Aleksandra Majkowskiego, autora epopei 'Żëcé i przigòdë Remùsa'. Muzeum posiada również bogatą kolekcję instrumentów muzycznych charakterystycznych dla regionu, takich jak diabelskie skrzypce (bazuna) czy burczybas, a także nagrania tradycyjnej muzyki kaszubskiej.

Odwiedzając muzeum, można zapoznać się z historią kaszubskiego języka, który w 2005 roku został oficjalnie uznany za język regionalny w Polsce. Kaszubszczyzna, z jej charakterystycznym dźwiękiem i bogatym słownictwem, stanowi ważny element tożsamości kulturowej regionu. W muzeum można usłyszeć nagrania w tym języku oraz zobaczyć przykłady kaszubskiej literatury i prasy.

Szczególnie interesująca jest ekspozycja poświęcona kaszubskiemu hafciarstwu, które słynie z charakterystycznych wzorów i kolorystyki. Tradycyjny haft kaszubski, z dominującymi kolorami niebieskim, zielonym, żółtym, czerwonym i czarnym, przedstawia stylizowane motywy roślinne i jest uznawany za jedno z najpiękniejszych rzemiosł ludowych w Polsce. W muzeum można podziwiać zarówno historyczne, jak i współczesne przykłady tego kunsztownego rzemiosła.

Muzeum organizuje również liczne wydarzenia kulturalne, koncerty muzyki kaszubskiej, warsztaty rękodzieła oraz lekcje języka kaszubskiego, aktywnie przyczyniając się do zachowania i promocji kaszubskiego dziedzictwa. Dla turystów odwiedzających region jest to doskonałe miejsce, by zrozumieć kulturową różnorodność Pomorza i docenić wyjątkowość kaszubskich tradycji.

Warto dodać, że w okolicach Lęborka można również natknąć się na przykłady tradycyjnej kaszubskiej architektury, charakteryzującej się drewnianą konstrukcją i bogatymi zdobieniami. Choć coraz rzadsze, te historyczne budynki stanowią ważny element kulturowego krajobrazu regionu i przypominają o jego bogatej przeszłości.

Dopełnieniem kulturowego i historycznego bogactwa Lęborka i jego okolic jest niezwykłe piękno przyrody, które najlepiej można podziwiać w Kaszubskim Parku Krajobrazowym. Ten malowniczy obszar chroniony, położony w sercu Kaszub, stanowi prawdziwą oazę dla miłośników natury i aktywnego wypoczynku. Park, utworzony w 1983 roku, obejmuje powierzchnię ponad 33 tysięcy hektarów i chroni najcenniejsze przyrodniczo tereny Pojezierza Kaszubskiego.

Kaszubski Park Krajobrazowy słynie przede wszystkim z urzekającego krajobrazu polodowcowego, który ukształtował się około 12 tysięcy lat temu. Charakterystyczne dla tego obszaru są liczne jeziora rynnowe, wzgórza morenowe, głębokie doliny rzeczne oraz rozległe kompleksy leśne. Najbardziej znanym elementem krajobrazu parku jest Wieżyca - najwyższe wzniesienie na całym Niżu Środkowoeuropejskim, osiągające wysokość 329 metrów nad poziomem morza. Z wieży widokowej zlokalizowanej na szczycie rozciąga się zapierająca dech w piersiach panorama na okoliczne lasy, jeziora i wzgórza.

Jednym z najcenniejszych przyrodniczo obszarów parku jest rezerwat 'Szczyt Wieżyca', chroniący naturalne lasy bukowe porastające najwyższe partie wzgórza. Spacerując po rezerwatowych ścieżkach, można podziwiać majestatyczne, stare buki, a także bogactwo runa leśnego, w którym występują liczne gatunki roślin chronionych, takie jak wawrzynek wilczełyko czy lilia złotogłów.

Kaszubski Park Krajobrazowy to również raj dla miłośników jezior. Na jego terenie znajduje się ponad 60 jezior, z których wiele zachwyca krystalicznie czystą wodą i malowniczym położeniem wśród wzgórz i lasów. Do najpiękniejszych należą jeziora: Raduńskie, Ostrzyckie i Brodno Wielkie, tworzące tzw. 'Kółko Raduńskie' - ciąg połączonych ze sobą akwenów, idealnych do uprawiania sportów wodnych i wędkarstwa. Miłośnicy kajakarstwa mogą cieszyć się spływami po malowniczych rzekach przepływających przez teren parku, takich jak Radunia czy Słupia.

Bogactwo przyrodnicze parku przejawia się również w różnorodności fauny. Na jego terenie żyje wiele gatunków zwierząt, w tym rzadkie i chronione, jak bielik, żuraw, wydra czy bóbr. Dla miłośników obserwacji ptaków, park stanowi prawdziwą skarbnicę, oferując możliwość spotkania ponad 150 gatunków ptaków, zarówno osiadłych, jak i migrujących.

Kaszubski Park Krajobrazowy to nie tylko przyroda, ale również żywa kultura kaszubska. Na jego terenie można odwiedzić liczne wsie, w których nadal kultywowane są tradycyjne rzemiosła, takie jak garncarstwo, plecionkarstwo czy rzeźba w drewnie. Warto zwrócić uwagę na charakterystyczną architekturę kaszubskich wsi, z tradycyjnymi drewnianymi domami i zagrodami, które harmonijnie wpisują się w otaczający krajobraz.

Park oferuje rozbudowaną sieć szlaków turystycznych, zarówno pieszych, jak i rowerowych, które prowadzą przez najpiękniejsze zakątki tego regionu. Szczególnie polecany jest 'Szlak Wzgórz Szymbarskich', wiodący przez najwyższe wzniesienia Pojezierza Kaszubskiego i oferujący niezapomniane widoki na okoliczne tereny. Zimą, przy sprzyjających warunkach śniegowych, wzgórza parku stają się doskonałym miejscem do uprawiania narciarstwa biegowego i zjazdowego.

Odwiedzając Lębork i jego okolice, warto zatem zarezerwować czas na eksplorację Kaszubskiego Parku Krajobrazowego, który stanowi doskonałe dopełnienie historycznych i kulturowych atrakcji regionu. Połączenie średniowiecznych zabytków Lęborka, bogatej kultury kaszubskiej oraz naturalnego piękna okolicznej przyrody tworzy unikatową mieszankę, która zadowoli nawet najbardziej wymagających turystów.