Ucieczka do średniowiecza: 8 urokliwych zamków w Czechach
March 29, 2025
Czechy to kraj, gdzie historia ożywa w kamiennych murach średniowiecznych fortec, renesansowych pałaców i barokowych rezydencji. Położone zaledwie kilka godzin drogi od Polski, czeskie zamki stanowią doskonały cel dla miłośników historii, romantycznych wycieczek oraz rodzinnych wypraw. Każdy z ośmiu przedstawionych poniżej obiektów opowiada fascynującą historię czeskiej państwowości, oferując jednocześnie niezapomniane widoki, tajemnicze legendy i architektoniczne cuda. Od monumentalnego Zamku Praskiego, przez malowniczy Karlštejn, aż po bajkowy Český Krumlov - te kamienne świadectwa przeszłości zachwycają turystów z całego świata, pozwalając przenieść się w czasie do epoki rycerzy, królów i cesarzy.
Reklama
Królewskie rezydencje: Zamek Praski, Karlštejn i Český Krumlov
Podróż po czeskich zamkach warto rozpocząć od najbardziej imponującego z nich - Zamku Praskiego (Zamek na Hradczanach). Ten monumentalny kompleks, wpisany na listę UNESCO, powstał w IX wieku za panowania księcia Bořivoja z dynastii Przemyślidów. Zajmujący powierzchnię ponad 70 000 metrów kwadratowych, jest uznawany za największy zamek na świecie. Jego historia to jednocześnie historia czeskiej państwowości - służył jako siedziba królów czeskich, cesarzy Świętego Cesarstwa Rzymskiego, a obecnie jest oficjalną rezydencją prezydenta Czech.
Zwiedzając Zamek Praski, koniecznie należy zobaczyć gotycką Katedrę św. Wita, której budowa rozpoczęła się w XIV wieku za panowania Karola IV, ale ukończona została dopiero w 1929 roku. Wewnątrz znajduje się kaplica św. Wacława z grobowcem patrona Czech oraz korona czeskich królów. Stary Pałac Królewski zachwyca Salą Władysławowską z imponującym sklepieniem, a Złota Uliczka pełna kolorowych domków, w których mieszkali zamkowi rzemieślnicy, przenosi w czasie do średniowiecznej Pragi. Według lokalnej legendy, w jednym z tych domków miał mieszkać słynny alchemik, który próbował zamienić metale w złoto na zlecenie cesarza Rudolfa II.
Zaledwie 30 kilometrów od Pragi wznosi się majestatyczny Karlštejn - zamek założony w 1348 roku przez cesarza Karola IV jako skarbiec koronacyjnych klejnotów i świętych relikwii. Ta gotycka forteca, usytuowana na wapiennym wzgórzu, stanowi doskonały przykład średniowiecznej architektury obronnej. Budowa trwała 17 lat, a w jej trakcie zatrudniono najlepszych rzemieślników i artystów epoki. Najbardziej fascynującym miejscem w zamku jest Kaplica Świętego Krzyża, gdzie przechowywano cesarskie insygnia. Jej ściany zdobi 129 obrazów autorstwa Mistrza Teodoryka, przedstawiających świętych i proroków. To największy zachowany średniowieczny cykl malarski w Europie.
Z Karlštejnem wiąże się ciekawa legenda - podobno podczas oblężenia husyckiego w XV wieku, obrońcy zamku wyrzucali przez mury martwe konie, by przekonać atakujących, że mają nadmiar żywności i nie zamierzają się poddać. Fortel się udał, a husyci odstąpili od oblężenia. Zamek nigdy nie został zdobyty siłą, co świadczy o jego doskonałym położeniu strategicznym i solidnej konstrukcji.
Dopełnieniem królewskiej triady jest bajkowy Zamek Český Krumlov, położony na skalnym cyplu otoczonym meandrami Wełtawy. Ten kompleks zamkowy, drugi co do wielkości w Czechach (po Zamku Praskim), powstał w XIII wieku i przez wieki był siedzibą potężnych rodów: Vítkovców, Rožmberków, Eggenbergów i Schwarzenbergów. Zamek zachwyca mieszanką stylów gotyckich, renesansowych i barokowych, a jego pięciokondygnacyjny Most Płaszczowy to unikatowy przykład architektury łączącej różne części kompleksu.
Najcenniejszym skarbem zamku jest doskonale zachowany barokowy teatr z 1767 roku, kompletny z oryginalną maszynerią sceniczną, kostiumami i dekoracjami. To jeden z najlepiej zachowanych teatrów barokowych na świecie, gdzie nadal odbywają się przedstawienia w świetle świec. Podczas zwiedzania można również podziwiać Salę Maskaradową z iluzjonistycznymi malowidłami przedstawiającymi uczestników balu maskowego - niektóre postacie to rzeczywiście malowidła, inne to trójwymiarowe figury, co tworzy fascynujący efekt optyczny.
Według lokalnej legendy, w zamku pojawia się duch 'Białej Pani' - Perchty z Rožmberka, która została zmuszona do małżeństwa wbrew swojej woli. Przed śmiercią jej mąż poprosił o przebaczenie, którego odmówiła. Teraz jej duch nawiedza zamek, a kolor jej rękawiczek zwiastuje przyszłe wydarzenia - białe oznaczają dobre wieści, czarne przepowiadają nieszczęście.
Architektoniczne perły: Hluboká, Křivoklát i Rožmberk
Zamek Hluboká (The State Chateau of Hluboká) to prawdziwa perła neogotycka, często nazywana 'czeskim Windsorem' ze względu na uderzające podobieństwo do brytyjskiej rezydencji królewskiej. Położony malowniczo nad Wełtawą, niedaleko Czeskich Budziejowic, zamek przeszedł fascynującą transformację na przestrzeni wieków. Jego historia sięga XIII wieku, kiedy to król Przemysł Ottokar II wzniósł w tym miejscu gotycką twierdzę. Przez stulecia zamek zmieniał właścicieli i style architektoniczne, aż w XIX wieku rodzina Schwarzenbergów zdecydowała się na gruntowną przebudowę w stylu romantycznego neogotyku, wzorując się na zamku Windsor.
Wnętrza Hluboká zachwycają bogactwem i przepychem. Szczególnie imponująca jest Biblioteka z ponad 12 000 woluminów oraz Sala Myśliwska z kolekcją trofeów łowieckich i rzeźbionymi drewnianymi panelami. Zimowa Sala Ogrodowa to prawdziwy raj dla miłośników botaniki - pełna egzotycznych roślin i przepięknych widoków na otaczający park krajobrazowy. Mało kto wie, że w zamku znajduje się również prywatna kaplica, gdzie według legendy, duch ostatniej księżnej Schwarzenberg pojawia się w każdą rocznicę swojej śmierci, grając na organach melodię swojej ulubionej pieśni.
Otaczający zamek park angielski o powierzchni 58 hektarów jest równie imponujący jak sama budowla. Zaprojektowany z niezwykłą dbałością o detale, oferuje malownicze ścieżki, stawy, egzotyczne drzewa i romantyczne zakątki. To idealne miejsce na spokojny spacer po zwiedzaniu zamkowych komnat.
Zupełnie inny charakter ma Zamek Křivoklát - surowa, gotycka forteca położona w sercu gęstych lasów, około 40 kilometrów na zachód od Pragi. Zbudowany w XIII wieku przez dynastię Przemyślidów, służył jako królewska rezydencja łowiecka i więzienie dla szlachetnie urodzonych. Jego masywne mury i potężna Wielka Wieża świadczą o obronnym charakterze budowli, która miała chronić ważny szlak handlowy prowadzący do Pragi.
Jednym z najcenniejszych pomieszczeń zamku jest Królewska Sala z bogato zdobionym gotyckim sklepieniem gwiaździstym i witrażami. Warto również zobaczyć kaplicę zamkową z oryginalnymi gotyckimi freskami oraz bibliotekę z kolekcją średniowiecznych manuskryptów. Zamkowe lochy kryją mroczną historię - to tutaj więziono i torturowano alchemika Edwarda Kelleya, który twierdził, że potrafi zamieniać metale w złoto.
Z Křivoklátem wiąże się fascynująca legenda o 'Czarnym Rycerzu' - duchu jednego z więźniów, który zmarł w zamkowych lochach. Podobno w bezksiężycowe noce można usłyszeć szczęk jego zbroi na zamkowych korytarzach. Innym tajemniczym mieszkańcem zamku jest sowa, która według lokalnych wierzeń, przynosi szczęście tym, którzy ją zobaczą podczas zwiedzania.
Zamek Rožmberk, położony malowniczo nad brzegiem Wełtawy w południowych Czechach, to jeden z najstarszych zamków w kraju, którego historia sięga XIII wieku. Początkowo należał do potężnego rodu Vítkovców, a następnie przez ponad 300 lat był siedzibą rodu Rožmberków - jednej z najpotężniejszych rodzin szlacheckich w historii Czech. Zamek składa się z dwóch części: Starego Zamku (Horní hrad) z XIII wieku, który zachował się jedynie fragmentarycznie, oraz Nowego Zamku (Dolní hrad) z XVI wieku, który można zwiedzać.
Wnętrza Rožmberka zachwycają autentycznymi meblami, obrazami i przedmiotami codziennego użytku z różnych epok. Szczególnie interesująca jest Sala Rycerska z kolekcją średniowiecznej broni i zbroi oraz portretami członków rodu Rožmberków. W Sali Barokowej można podziwiać bogato zdobione sufity i oryginalne XVIII-wieczne meble. Biblioteka zamkowa zawiera rzadkie starodruki i manuskrypty, a z wieży zamkowej rozciąga się zapierający dech w piersiach widok na dolinę Wełtawy.
Z zamkiem Rožmberk wiąże się legenda o 'Białej Pani' - Perchcie z Rožmberka (tej samej, która podobno nawiedza również Český Krumlov). Według miejscowych podań, jej duch pojawia się, aby ostrzegać przed zbliżającymi się nieszczęściami lub zwiastować radosne wydarzenia. Co ciekawe, w zamku znajduje się portret Perchty, na którym podobno oczy postaci śledzą zwiedzających, niezależnie od tego, w którym miejscu sali się znajdują.
Ukryte skarby: Kokořín i Lednice
Zamek Kokořín to prawdziwa perła ukryta w sercu malowniczego regionu Kokořínsko, około 40 kilometrów na północ od Pragi. Ta gotycka forteca, wzniesiona na piaskowcowej skale w XIV wieku przez Hynka Berka z Dubé, przez wieki popadała w ruinę, by na początku XX wieku zostać pieczołowicie odrestaurowana w duchu romantycznego historyzmu. Dziś stanowi doskonały przykład czeskiej architektury obronnej, harmonijnie wtapiającej się w otaczający krajobraz.
Zamek Kokořín wyróżnia się charakterystyczną, wysoką wieżą cylindryczną, z której rozciąga się zapierający dech w piersiach widok na okoliczne lasy i formacje skalne. Wnętrza zamku zachowały autentyczny średniowieczny charakter - można tu podziwiać oryginalne gotyckie sklepienia, kamienne portale oraz rekonstrukcje średniowiecznych mebli i wyposażenia. Szczególnie interesująca jest Sala Rycerska z kolekcją broni i zbroi oraz kaplica zamkowa z gotyckimi freskami.
Z zamkiem wiąże się fascynująca legenda o 'Pannie z Kokořína' - córce właściciela zamku, która zakochała się w ubogim rycerzu. Gdy jej ojciec sprzeciwił się związkowi, dziewczyna rzuciła się z zamkowej wieży. Podobno w bezksiężycowe noce można usłyszeć jej płacz niesiony przez wiatr. Inną ciekawostką jest fakt, że zamek przez długi czas był uważany za przeklęty - w 1595 roku cesarz Rudolf II wydał dekret zakazujący jego odbudowy, co sprawiło, że przez ponad 300 lat pozostawał w ruinie.
Okolice zamku Kokořín to raj dla miłośników przyrody i aktywnego wypoczynku. Rezerwat przyrody Kokořínsko zachwyca unikalnymi formacjami skalnymi, głębokimi wąwozami i gęstymi lasami. Liczne szlaki piesze i rowerowe pozwalają odkryć ukryte skarby tego regionu, w tym tajemnicze piaskowcowe jaskinie i średniowieczne domy wykute w skałach.
Zupełnie inny charakter ma Pałac w Lednicach - neoklasycystyczna perła położona na południu Moraw, blisko granicy z Austrią. Ten imponujący kompleks pałacowo-parkowy, wpisany na listę UNESCO, był letnią rezydencją książąt z rodu Liechtensteinów, którzy przez stulecia przekształcali go w prawdziwe arcydzieło architektury i sztuki ogrodowej.
Pałac w obecnej formie powstał w XIX wieku, kiedy książę Alois II Liechtenstein zlecił jego przebudowę w stylu angielskiego neogotyku. Wnętrza zachwycają przepychem i bogactwem zdobień - szczególnie imponująca jest główna klatka schodowa z rzeźbionymi balustradami oraz Sala Błękitna z neorokokowymi meblami. Unikatowym elementem pałacu jest oranżeria - ogromna szklarnia o długości 92 metrów, w której hodowano egzotyczne rośliny z całego świata.
Największym skarbem Lednic jest jednak otaczający pałac park krajobrazowy o powierzchni 200 hektarów - prawdziwe arcydzieło sztuki ogrodowej. Zaprojektowany jako angielski ogród romantyczny, pełen jest malowniczych zakątków, sztucznych jezior, egzotycznych drzew i architektonicznych niespodzianek. Najbardziej znanym z nich jest Minaret - 60-metrowa wieża w stylu mauretańskim, z której rozciąga się panoramiczny widok na cały kompleks pałacowy i okolice. To najwyższa budowla tego typu w krajach niezwiązanych z islamem i prawdziwa architektoniczna osobliwość.
Innym fascynującym elementem parku jest sztuczna ruina zamku Jana (Janohrad) - romantyczna budowla wzniesiona na początku XIX wieku jako miejsce polowań i bankietów. Warto również zobaczyć Świątynię Apollina, Świątynię Trzech Gracji oraz Akwedukt Rzymski - wszystkie te budowle powstały jako romantyczne 'kaprysy' architektoniczne, mające urozmaicać krajobraz i budzić emocje u spacerujących.
Porównując wszystkie osiem zamków, można zauważyć, że każdy z nich oferuje unikalne doświadczenia i atrakcje. Zamek Praski i Český Krumlov to rozległe kompleksy, idealne na całodniowe zwiedzanie, podczas gdy mniejsze obiekty jak Kokořín czy Rožmberk można zwiedzić w kilka godzin. Pod względem dostępności, zamki położone bliżej Pragi (Zamek Praski, Karlštejn, Křivoklát) są łatwiej dostępne dla turystów, natomiast te bardziej oddalone (Lednice, Český Krumlov) wymagają dłuższej podróży, ale rekompensują to mniejszymi tłumami zwiedzających. Ceny biletów są zróżnicowane - najtańsze są wstępy do mniejszych zamków jak Kokořín (średnia cena), najdroższe do popularnych atrakcji jak Zamek Praski czy Hluboká (drogie). Dla rodzin z dziećmi najbardziej atrakcyjne będą zamki oferujące dodatkowe atrakcje - Hluboká z rozległym parkiem czy Lednice z romantycznymi budowlami w ogrodzie.
Podobne artykuły
Reklama