Kaufhaus Görlitz, otwarty z wielką pompą 30 września 1913 roku, stanowi doskonały przykład secesyjnej architektury, która dominowała w Europie na przełomie XIX i XX wieku. Budynek został zaprojektowany z niezwykłą dbałością o detale, co widać w każdym elemencie jego konstrukcji - od monumentalnych schodów, przez misterne balustrady, aż po imponującą szklaną kopułę, która zalewa wnętrze naturalnym światłem.

Historia tego miejsca jest równie fascynująca jak jego architektura. Początkowo dom towarowy należał do lokalnego kupca, jednak już w 1929 roku został przejęty przez sieć Rudolph Karstadt AG, jedną z największych sieci handlowych w ówczesnych Niemczech. Los budynku zmieniał się wraz z burzliwą historią regionu. Po II wojnie światowej, gdy Görlitz znalazło się w granicach Niemieckiej Republiki Demokratycznej, dom towarowy został znacjonalizowany i przejęty przez państwową organizację handlową HO (Handelsorganisation). Przez dziesięciolecia był jednym z najważniejszych miejsc handlowych we wschodniej części Niemiec.

Lata 80. XX wieku przyniosły pierwsze próby renowacji historycznej fasady i wnętrz, co świadczyło o docenieniu wartości architektonicznej budynku nawet w czasach komunistycznych. Po zjednoczeniu Niemiec, w 2005 roku, dział Karstadt Kompakt został sprzedany brytyjskiej grupie inwestycyjnej Dawnay Day, która później przemianowała go na 'Hertie'. Niestety, w 2009 roku właściciel Hertie ogłosił zamknięcie wszystkich swoich oddziałów, w tym tego w Görlitz, co postawiło przyszłość budynku pod znakiem zapytania.

Przełomowym momentem okazał się rok 2013, kiedy to Winfried Stöcker, przedsiębiorca z międzynarodowymi interesami w dziedzinie technologii medycznej, nabył dom towarowy z planami ponownego otwarcia go jako uniwersalnego domu handlowego. Plany te jednak napotkały na liczne przeszkody, a prace renowacyjne przeciągały się w czasie. W latach 2016-2017 pierwotne plany ponownego otwarcia zostały opóźnione ze względu na konieczność przeprowadzenia znaczących prac restauracyjnych i renowacyjnych. Dodatkowo, w 2020 roku projekt został wstrzymany z powodu sporu dotyczącego wyburzenia dwóch pobliskich budynków.

To, co wyróżnia Kaufhaus Görlitz na tle innych historycznych budynków, to niezwykła autentyczność jego wnętrz. Mimo upływu ponad stu lat, wiele oryginalnych elementów wyposażenia przetrwało do dziś w niemal nienaruszonym stanie. Drewniane lady sklepowe z początku XX wieku, mosiężne okucia, oryginalne szyldy i wskaźniki - wszystko to tworzy atmosferę, jakby czas zatrzymał się w miejscu. Szczególnie imponujące są klatki schodowe z oryginalnymi balustradami, które prowadzą na kolejne piętra budynku, oferując coraz to nowe perspektywy na centralny hol z kopułą.

Wnętrze domu towarowego zajmuje imponującą powierzchnię ponad 7000 metrów kwadratowych, rozłożonych na kilku poziomach. Każde piętro ma swój niepowtarzalny charakter, ale wszystkie łączy ta sama elegancja i dbałość o detale. Centralna część budynku, zwieńczona szklaną kopułą, stanowi serce całego kompleksu. To właśnie tutaj najczęściej zatrzymują się odwiedzający, zafascynowani grą światła i przestrzeni.

Fasada budynku, utrzymana w stylu secesyjnym, z charakterystycznymi dla tej epoki ornamentami roślinnymi i geometrycznymi, stanowi ozdobę ulicy An der Frauenkirche. Duże okna wystawowe, niegdyś prezentujące najnowsze towary i trendy, dziś pozwalają zajrzeć do wnętrza tego architektonicznego cudu. Każdy detal fasady został starannie zaprojektowany, tworząc harmonijną całość, która do dziś zachwyca przechodniów i przyciąga miłośników architektury z całego świata.

Przełomowym momentem w nowszej historii Kaufhaus Görlitz było wykorzystanie go jako głównej scenografii do filmu 'The Grand Budapest Hotel' Wesa Andersona. Ten amerykański reżyser, znany ze swojego charakterystycznego stylu wizualnego, idealnie symetrycznych kadrów i pastelowej palety barw, nie mógł wymarzyć sobie lepszego miejsca na umiejscowienie swojej opowieści. Film, który miał premierę w 2014 roku, zdobył cztery Oscary i stał się jednym z najbardziej rozpoznawalnych dzieł Andersona, a wraz z nim rozpoznawalny stał się również sam budynek.

Dla potrzeb filmu wnętrza Kaufhaus Görlitz zostały przekształcone w fikcyjny Grand Budapest Hotel, luksusowy alpejski kurort z lat 30. XX wieku. Ekipa filmowa wykorzystała przede wszystkim monumentalne schody, centralny hol z kopułą oraz windy, które stały się ikonicznymi elementami scenografii. Co ciekawe, większość oryginalnych elementów wystroju domu towarowego doskonale wpasowała się w wizję Andersona, wymagając jedynie kosmetycznych zmian i dodatków scenograficznych.

Obecność ekipy filmowej w Görlitz była znaczącym wydarzeniem dla całego miasta. Przez kilka miesięcy ulice wypełniali członkowie produkcji, aktorzy i statystki. Wśród gwiazd, które można było spotkać w okolicach domu towarowego, znaleźli się Ralph Fiennes, Tilda Swinton, Bill Murray, Edward Norton i wielu innych. Dla lokalnej społeczności był to czas ożywienia i ekscytacji, a także szansa na zaistnienie na międzynarodowej mapie kulturalnej.

Po premierze filmu Kaufhaus Görlitz zyskał nowe życie jako atrakcja turystyczna. Fani twórczości Wesa Andersona z całego świata zaczęli pielgrzymować do tego miejsca, chcąc na własne oczy zobaczyć scenografię, która tak bardzo ich urzekła na ekranie. Dla wielu jest to okazja, by dosłownie wkroczyć w świat filmu, poczuć jego atmosferę i zrobić pamiątkowe zdjęcia w scenerii, która wydaje się być przeniesiona prosto z wyobraźni reżysera.

Co ciekawe, Görlitz nie po raz pierwszy gościło ekipę filmową. Ze względu na doskonale zachowaną historyczną zabudowę, miasto było już wcześniej wykorzystywane jako plener do wielu produkcji, w tym 'Bękarty wojny' Quentina Tarantino czy 'Lektor' z Kate Winslet. Jednak to właśnie 'The Grand Budapest Hotel' przyniósł miastu największy rozgłos i sprawił, że Görlitz zaczęto nazywać 'Görliwood'.

Dla miłośników estetyki Wesa Andersona wizyta w Kaufhaus Görlitz to prawdziwa uczta dla zmysłów. Każdy kąt budynku wydaje się być idealnie skomponowany, jakby był kadrem z filmu. Symetria architektury, pastelowe odcienie ścian, złote akcenty i geometryczne wzory - wszystko to tworzy wrażenie, że znajdujemy się w jednym z filmowych światów reżysera. Nie dziwi więc, że miejsce to stało się mekką dla fanów jego twórczości.

Jednak Kaufhaus Görlitz to nie tylko scenografia filmowa. To przede wszystkim żywy świadek historii, który przetrwał dwie wojny światowe, okres komunizmu i transformację ustrojową. Każdy element jego architektury opowiada historię minionej epoki, kiedy domy towarowe były nie tylko miejscami handlu, ale także centrami życia społecznego i kulturalnego. Spacerując po jego korytarzach, można niemal usłyszeć echo kroków eleganckich dam i dżentelmenów z początku XX wieku, którzy przychodzili tu nie tylko na zakupy, ale także by zobaczyć i być widzianymi.

Warto zwrócić uwagę na detale, które mogły umknąć podczas oglądania filmu. Oryginalne drewniane lady sklepowe, mosiężne okucia, secesyjne lampy i żyrandole - wszystko to tworzy niepowtarzalny klimat miejsca. Szczególnie imponujące są witraże w kopule, które w słoneczne dni rzucają kolorowe refleksy na marmurowe posadzki, tworząc magiczną, niemal oniryczną atmosferę.

Dla tych, którzy chcą głębiej zanurzyć się w historię budynku i jego filmową karierę, organizowane są specjalne wycieczki tematyczne. Przewodnicy oprowadzają po najważniejszych lokacjach wykorzystanych w filmie, opowiadają anegdoty z planu i przybliżają historię samego domu towarowego. To doskonała okazja, by poznać miejsce z perspektywy zarówno historycznej, jak i filmowej.

Kaufhaus Görlitz znajduje się w samym sercu historycznego centrum Görlitz, przy ulicy An der Frauenkirche 5-7. Lokalizacja ta jest niezwykle dogodna dla turystów, szczególnie tych przybywających z Polski, gdyż budynek znajduje się zaledwie kilkaset metrów od mostu łączącego niemieckie Görlitz z polskim Zgorzelcem. Dla wielu polskich turystów jest to doskonała okazja, by podczas jednodniowej wycieczki przenieść się do świata Wesa Andersona.

Dojazd do Görlitz jest stosunkowo prosty. Miasto posiada dobrze rozwiniętą sieć połączeń kolejowych z większymi ośrodkami w Niemczech, takimi jak Drezno czy Berlin. Z Polski najłatwiej dostać się tu właśnie przez Zgorzelec, przekraczając most pieszy nad Nysą Łużycką. Dla osób podróżujących samochodem, w okolicy znajduje się kilka parkingów, choć warto pamiętać, że centrum miasta ma charakter częściowo pieszy.

Obecnie Kaufhaus Görlitz nie funkcjonuje jako tradycyjny dom towarowy, a jego status i dostępność dla zwiedzających mogą się zmieniać. Warto przed wizytą sprawdzić aktualne informacje na oficjalnej stronie internetowej. Niezależnie od tego, czy wnętrza są w danym momencie otwarte dla publiczności, sama fasada budynku jest imponującym widokiem, a okolice domu towarowego oferują wiele innych atrakcji.

Görlitz jako miasto jest prawdziwą perełką architektoniczną, często nazywaną 'najpiękniejszym miastem Niemiec'. Historyczne centrum zachowało autentyczny charakter, z ponad 4000 zabytkowymi budynkami reprezentującymi różne style od gotyku, przez renesans, barok, aż po secesję. Spacer po brukowanych uliczkach starego miasta to podróż w czasie, podczas której można podziwiać bogato zdobione kamienice, imponujące kościoły i urokliwe zaułki.

W bezpośrednim sąsiedztwie Kaufhaus Görlitz znajduje się kilka wartych uwagi obiektów. Jednym z nich jest Frauenkirche (Kościół Mariacki), gotycka świątynia z XV wieku, której wieża góruje nad okolicą. Nieopodal znajduje się również Ratusz, będący doskonałym przykładem renesansowej architektury miejskiej. Jego bogato zdobiona fasada i charakterystyczne schody zewnętrzne przyciągają uwagę turystów.

Dla miłośników historii interesującym miejscem będzie Muzeum Śląskie (Schlesisches Museum), które prezentuje bogatą historię i kulturę regionu. Ekspozycja obejmuje okres od średniowiecza do czasów współczesnych, ze szczególnym uwzględnieniem skomplikowanych relacji polsko-niemieckich na tych terenach.

Jedną z najbardziej charakterystycznych budowli Görlitz jest Reichenbach Tower, średniowieczna wieża obronna, która oferuje panoramiczny widok na miasto i okolice. Wspinaczka na jej szczyt wymaga nieco wysiłku, ale nagroda w postaci zapierających dech w piersiach widoków jest tego warta.

Warto również zwrócić uwagę na Teatr Görlitz, imponujący budynek w stylu neobarokowym, który do dziś pełni swoją pierwotną funkcję, oferując bogaty program przedstawień teatralnych i operowych. Nawet jeśli nie planujemy uczestniczyć w spektaklu, sam budynek jest wart obejrzenia ze względu na swoją architekturę.

Görlitz słynie również z licznych kawiarni i restauracji, które często mieszczą się w zabytkowych wnętrzach. To doskonała okazja, by odpocząć po zwiedzaniu i skosztować lokalnych specjałów. Szczególnie popularne są tradycyjne niemieckie ciasta i wypieki, które doskonale komponują się z filiżanką aromatycznej kawy.

Dla tych, którzy chcą głębiej zanurzyć się w filmową atmosferę miasta, warto rozważyć udział w jednej z tematycznych wycieczek śladami produkcji filmowych realizowanych w Görlitz. Oprócz 'The Grand Budapest Hotel', miasto było scenerią dla takich filmów jak 'Bękarty wojny', 'Lektor', 'Grand' czy 'W głowie się nie mieści 2'. Przewodnicy często dzielą się ciekawostkami z planów filmowych i pokazują miejsca, które mogły umknąć uwadze przeciętnego turysty.

Wizyta w Kaufhaus Görlitz i okolicznych atrakcjach to doskonały pomysł na jednodniową wycieczkę, choć aby w pełni docenić urok miasta, warto rozważyć dłuższy pobyt. Görlitz, ze swoją bogatą historią, imponującą architekturą i filmowymi powiązaniami, oferuje wyjątkowe doświadczenia zarówno dla miłośników sztuki, historii, jak i kina. A wszystko to zaledwie kilka kroków od polskiej granicy, co czyni to miejsce jeszcze bardziej dostępnym i atrakcyjnym dla polskich turystów.